Page 17 - Πρακτικά εκδήλωσης με θέμα: "Ο ελληνικός και οικουμενικός λόγος του Καβάφη"

ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΩΣΤΑ ΚΑΒΑΦΗ – 3/8/2013

Και τώρα περί Καβάφη: Ως ποιητής, ο Κωνσταντίνος Καβάφης
φιλοδοξεί ν’ ανταλλάξει το κάλλος με τη διάρκεια, την εκφραστικότητα της

μορφής με την υπαινικτική βαθύτητα του έσω. Κυρίως προσπαθεί να
σταματήσει την κίνηση, να χαρίσει στον καθρέφτη την ένταση της στιγμής

αποσπώντας του μιαν υπόσχεση αιωνιότητας.

Ο Ντόριαν Γκρέι παρέμενε νέος ενόσω το πορτραίτο του
βυθιζόταν στη φθορά των γηρατειών. Ο Καβάφης αντέστρεψε τους όρους και

κόβοντας δρόμο, επιτάχυνε το ρυθμό της φθοράς με υστερόβουλη σκέψη.
Γέρασε πριν από την ώρα του για να έχει όλο τον καιρό αργότερα να

τεχνουργήσει μια νεότητα ιδανική.

Η ποίησή του κινείται εν στάσει. Η δράση, ακόμα και όταν
ξεδιπλώνεται μπροστά μας, είναι η τοιχογραφία που έχει ήδη ζωγραφιστεί και

το χρώμα της έχει πήξει πια γερά και για πάντα. Τα πρόσωπα αποτυπώνονται
σε χειρονομίες ζωής αλλά ο θάνατος, τα έχει από πριν κεραυνοβολήσει.

Χειρονομίες ζωής, όπως εκείνες στα μαρμάρινα επιτύμβια όπου τ’ ανθρώπινα
σώματα υποστηρίζουν βουβά και σα σχήμα πρωθύστερο, τη χαμένη τους

ύπαρξη.

Το πάθος της αληθινής ζωής φαντάζει παράταιρο στο
μαυσωλείο της Καβαφικής ποίησης, σα δυο σταγόνες αίμα νωπό πάνω σε

τάφο. Όλα, περνούν από το καθαρτήριο της μνήμης. Ακόμη και το παρόν, το
προσεγγίζουμε με την ψυχραιμία του τετελεσμένου. Αποκτά τη νοσταλγική

βαρύτητα του παρελθόντος.

Με λαμπερά μέσα, ο Καβάφης πέτυχε μια σοφή και σκοτεινή
οικειοποίηση της ιστορίας. Οικειοποίηση διπλή και αμφίσημη. Μας την έκανε

οικεία αλλά ταυτόχρονα την υπεξαίρεσε. Το ιστορικό γεγονός περνάει κατ’
αυτό τον τρόπο μέσα από το καμίνι μιας διπλής κρίσης. Πρώτα κάθεται στο

εδώλιο της ιστορίας, η οποία είτε το δικαιώνει είτε το καταδικάζει στην ισόβια
λήθη.

Σε μια δευτεροβάθμια εξέταση έρχεται η ποίηση να επανακρίνει

το γεγονός και μαζί μ’ αυτό την ίδια την ιστορία, προχωρώντας στη δική της
ανεξάρτητη ετυμηγορία. Ποίησις, σπουδαιότερον και φιλοσοφότερον ιστορίας

εστίν. Και η ποίηση, που από τη φύση της αποστρέφεται την εξουσία, γίνεται
τώρα αυτή η ίδια εξουσία, κυρίαρχη και απόλυτη.

16